فمتولیزیک بهتر است یا فمتواسمایل؟

مقدمه

در دنیای امروز، جراحی‌های لیزری برداشتن دائمی عینک به عنوان راهکاری نوین و مؤثر برای رهایی از عینک و لنز تماسی، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. در میان روش‌های متنوع جراحی لیزری، دو نام فمتولیزیک و فمتواسمایل بیش از سایرین به گوش می‌خورند. اما سوالی که ذهن بسیاری از افراد را به خود مشغول می‌کند این است که: فمتولیزیک بهتر است یا فمتواسمایل؟

انتخاب بین این دو روش پیشرفته می‌تواند برای بسیاری از متقاضیان عمل حذف عینک، چالش‌برانگیز باشد. هر دو از تکنولوژی لیزر فمتوسکند بهره می‌برند، اما تفاوت‌های بنیادینی در نحوه انجام عمل، دوره نقاهت و نتایج نهایی دارند. در این مقاله جامع و به‌روز (2024)، به بررسی دقیق و مقایسه تخصصی فمتولیزیک و فمتواسمایل می‌پردازیم. هدف ما این است که با ارائه اطلاعات کامل و بی‌طرفانه، به شما کمک کنیم تا بهترین تصمیم را برای سلامت چشمان خود بگیرید. پس اگر شما هم در دوراهی انتخاب بین فمتولیزیک و فمتواسمایل هستید، با ما همراه باشید.

فمتولیزیک بهتر است یا فمتواسمایل؟ (معرفی)

فمتولیزیک چیست؟

فمتولیزیک، که می‌توان آن را نسل تکامل‌یافته لیزیک دانست، از ترکیب دو نوع لیزر برای اصلاح عیوب انکساری بهره می‌برد:

1. لیزر فمتوسکند (Femtosecond Laser): این لیزر فوق‌العاده دقیق، با پالس‌های نوری بسیار کوتاه (در حد فمتوثانیه – یک میلیاردم ثانیه!)، لایه نازکی از قرنیه (فلپ) را برش می‌دهد. این برش بدون استفاده از تیغ جراحی و با دقتی بی‌نظیر انجام می‌شود. دقت بالای لیزر فمتوسکند، احتمال بروز عوارض مرتبط با برش‌های مکانیکی (که در روش‌های قدیمی‌تر مانند لیزیک سنتی وجود داشت) را به حداقل می‌رساند.
2. لیزر اگزایمر (Excimer Laser): پس از ایجاد فلپ توسط لیزر فمتوسکند، نوبت به لیزر اگزایمر می‌رسد. این لیزر با تابش اشعه ماوراء بنفش، بافت قرنیه را با دقت میکروسکوپی تراش می‌دهد. میزان و الگوی تراش، بر اساس نوع و میزان عیب انکساری (نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم) هر فرد، توسط جراح و با استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته، تعیین می‌شود.

پس از تراش قرنیه، فلپ به جای اولیه خود بازگردانده می‌شود. نکته جالب اینجاست که فلپ بدون نیاز به بخیه، به مرور زمان و به طور طبیعی ترمیم می‌یابد.

فمتواسمایل چیست؟

فمتواسمایل (Femtosecond Lenticule Extraction – SMILE)، به عنوان جدیدترین تکنولوژی جراحی لیزری چشم، رویکردی متفاوت را در پیش گرفته است. در این روش، تنها از یک نوع لیزر استفاده می‌شود و آن لیزر فمتوسکند است.

فمتولیزیک بهتر است یا فمتواسمایل؟ (مزایا)

مزایای فمتولیزیک

• دقت و ایمنی بسیار بالا: به لطف استفاده از لیزر فمتوسکند، برش قرنیه با دقت و ظرافت بی‌نظیری انجام می‌شود.
• بهبودی سریع: بیماران معمولاً بلافاصله پس از عمل، بهبود قابل توجهی در بینایی خود احساس می‌کنند و می‌توانند در مدت کوتاهی به فعالیت‌های روزمره بازگردند.
• کاهش خطر عوارض: فمتولیزیک نسبت به روش‌های قدیمی‌تر، عوارض کمتری دارد.
• مناسب برای طیف وسیعی از عیوب انکساری: فمتولیزیک می‌تواند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم را در گستره وسیعی اصلاح کند.

مزایای فمتواسمایل

• عدم ایجاد فلپ: این بزرگ‌ترین مزیت فمتواسمایل است. عدم ایجاد فلپ، خطر عوارض مرتبط با آن (مانند جابجایی، چین‌خوردگی و التهاب) را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
• استحکام بیشتر قرنیه: به دلیل عدم ایجاد فلپ و برش کوچکتر، استحکام بایومکانیکی قرنیه پس از عمل، بیشتر حفظ می‌شود.
• کاهش احتمال خشکی چشم: فمتواسمایل به دلیل برش کوچکتر و عدم ایجاد فلپ، کمتر باعث خشکی چشم می‌شود.
• مناسب برای افراد با قرنیه نازک یا خشکی چشم: فمتواسمایل گزینه مناسب‌تری برای این افراد است.

فمتولیزیک بهتر است یا فمتواسمایل؟ (معایب)

معایب فمتولیزیک

• ایجاد فلپ: اگرچه فلپ با دقت بالایی ایجاد می‌شود، اما در موارد نادر ممکن است مشکلاتی مانند جابجایی فلپ، چین‌خوردگی یا التهاب رخ دهد.
• خشکی چشم: خشکی چشم یکی از عوارض نسبتاً شایع پس از فمتولیزیک است که معمولاً موقتی است، اما در برخی افراد ممکن است ماندگار شود.
• هزینه: فمتولیزیک معمولاً از روش‌های قدیمی‌تر عمل لیزیک چشم گران‌تر است.

معایب فمتواسمایل

• محدودیت در اصلاح برخی عیوب انکساری: فمتواسمایل در حال حاضر بیشتر برای اصلاح نزدیک‌بینی و آستیگماتیسم کاربرد دارد و ممکن است برای اصلاح دوربینی بالا یا موارد پیچیده‌تر، مناسب نباشد.
• دوره نقاهت کمی طولانی‌تر: تثبیت نهایی بینایی پس از فمتواسمایل ممکن است کمی بیشتر از فمتولیزیک طول بکشد (چند هفته).
• نیاز به مهارت بالای جراح: فمتواسمایل به دلیل ظرافت بیشتر، به مهارت و تجربه بالاتری از سوی جراح نیاز دارد.

در نهایت فمتولیزیک بهتر است یا فمتواسمایل؟

همان‌طور که اشاره شد، پاسخ این سوال برای همه افراد یکسان نیست و به عوامل متعددی بستگی دارد. در ادامه، به مقایسه دقیق این دو روش از جنبه‌های مختلف می‌پردازیم:

1. ایجاد فلپ (Flap Creation):

• فمتولیزیک: ایجاد فلپ، بخش جدایی‌ناپذیر فمتولیزیک است.
• فمتواسمایل: عدم ایجاد فلپ، بزرگ‌ترین مزیت فمتواسمایل است.

2. خشکی چشم (Dry Eye):

• فمتولیزیک: خشکی چشم، عارضه شایع‌تری پس از فمتولیزیک است.
• فمتواسمایل: احتمال خشکی چشم پس از فمتواسمایل، به طور قابل توجهی کمتر است.

3. دوره نقاهت (Recovery Time):

• فمتولیزیک: بهبودی سریع‌تر، بازگشت سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره.
• فمتواسمایل: دوره نقاهت کمی طولانی‌تر، تثبیت نهایی بینایی ممکن است چند هفته طول بکشد.

4. اصلاح عیوب انکساری (Refractive Correction Range):

• فمتولیزیک: طیف وسیع‌تری از عیوب انکساری (نزدیک‌بینی، دوربینی، آستیگماتیسم) را پوشش می‌دهد.
• فمتواسمایل: بیشتر برای نزدیک‌بینی و آستیگماتیسم مناسب است.

5. استحکام قرنیه (Corneal Stability):

• فمتولیزیک: استحکام قرنیه پس از عمل، کمی کاهش می‌یابد.
• فمتواسمایل: استحکام بایومکانیکی قرنیه، بیشتر حفظ می‌شود.

6. قرنیه نازک (Thin Cornea):

• فمتولیزیک: ممکن است برای افراد با قرنیه نازک، گزینه مناسبی نباشد.
• فمتواسمایل: به دلیل برداشت کمتر بافت قرنیه، برای افراد با قرنیه نازک، مناسب‌تر است.

7. هزینه (Cost):

• فمتولیزیک: ارزان تر
• فمتواسمایل: کمی گران تر

8. پیچیدگی های احتمالی حین عمل:

• فمتولیزیک: احتمال ایجاد حباب OBL در حین ایجاد فلپ وجود دارد.
• فمتواسمایل: احتمال پارگی عدسی یا باقی ماندن قسمتی از آن حین عمل وجود دارد.

سخن پایانی

همانطور که بیان شد، فمتولیزیک و فمتواسمایل هر دو روش‌های پیشرفته و مؤثری برای اصلاح عیوب انکساری هستند. انتخاب بین این دو، به شرایط فردی شما، نوع و میزان عیب انکساری، وضعیت قرنیه، انتظارات شما از عمل و در نهایت، نظر جراح متخصص چشم بستگی دارد. اگر به دنبال بهبودی سریع‌تر هستید و طیف وسیعی از عیوب انکساری را دارید، فمتولیزیک می‌تواند گزینه خوبی باشد. اما اگر نگران عوارض مرتبط با فلپ هستید، قرنیه نازکی دارید، خشکی چشم دارید و یا به دنبال روشی با حداقل تهاجم هستید، فمتواسمایل ممکن است انتخاب بهتری برای شما باشد.

مهم‌ترین قدم، مشورت با یک چشم‌پزشک مجرب و متخصص در زمینه همه انواع عمل حذف عینک (فمتولیزیک، فمتواسمایل، لازک، PRK، TransPRK، کاشت لنز ICL، جراحی آب مروارید و …) است. پزشک پس از انجام معاینات دقیق و بررسی شرایط چشمان شما، بهترین روش را به شما پیشنهاد خواهد داد. با آرزوی سلامتی شما عزیزان، بدرود.