مجله سلامت
تفاوت عمل های جراحی برداشتن دائمی عینک باهم چیست؟
مقدمه
همانطور که میدانید، عینک و لنز تماسی برای بسیاری از ما به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی تبدیل شدهاند. اما تصور کنید دنیایی را که بدون نیاز به این وسایل کمکی، همه چیز را واضح و شفاف ببینید! این رویا با پیشرفتهای شگفت انگیز در علم چشم پزشکی و ظهور انواع روش های جراحی عیوب انکساری به واقعیت پیوسته است. شاید برایتان سوال پیش آمده باشد که تفاوت عمل های جراحی برداشتن دائمی عینک باهم چیست و کدام روش برای شما مناسبتر است.
در این مقاله قصد داریم به طور جامع به این سوالات پاسخ دهیم و شما را از صفر تا صد با این روشهای نوین آشنا کنیم.
عیوب انکساری چشم و ضرورت جراحی
قبل از هر چیز، باید بدانیم عیوب انکساری چشم به چه معناست. چشم انسان برای دیدن واضح اشیا، نور را روی شبکیه متمرکز میکند. در افراد دارای عیوب انکساری مانند نزدیک بینی (میوپی)، دوربینی (هایپروپی) و آستیگماتیسم، این تمرکز به درستی انجام نمیشود و تصویر تار به نظر میرسد. جراحیهای لیزر چشم با تغییر شکل قرنیه، به چشم کمک میکنند تا نور را به درستی روی شبکیه متمرکز کند و دیدی شفاف را برای فرد به ارمغان بیاورد. در ادامه، به بررسی تفاوت عمل های جراحی برداشتن دائمی عینک باهم میپردازیم.
لیزیک (LASIK): محبوبترین و شناخته شدهترین روش
لیزیک، بدون شک شناخته شدهترین روش جراحی برای اصلاح عیوب انکساری است. در این روش، جراح ابتدا یک فلپ بسیار نازک روی سطح قرنیه ایجاد میکند و سپس با استفاده از لیزر اگزایمر، بافت زیرین قرنیه را به شکل دلخواه تغییر میدهد. پس از آن، فلپ به جای اولیه خود بازگردانده میشود. این روش برای اصلاح نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم به کار میرود و نتایج بسیار رضایت بخشی را به همراه دارد.
پی آر کی (PRK): روشی قدیمیتر اما همچنان پرکاربرد
پی آر کی یکی از قدیمیترین روشهای جراحی لیزری چشم است که همچنان به دلیل ایمنی و اثربخشی بالا، به خصوص در مواردی که امکان انجام فمتولیزیک وجود ندارد، مورد استفاده قرار میگیرد. تفاوت عمل های جراحی برداشتن دائمی عینک باهم در این مورد این است که در پی آر کی، جراح به جای ایجاد فلپ، لایه سطحی قرنیه (اپی تلیوم) را برمیدارد و سپس لیزر اگزایمر را مستقیماً روی بافت زیرین قرنیه اعمال میکند. پس از جراحی، یک لنز تماسی درمانی برای چند روز روی چشم قرار داده میشود تا لایه اپی تلیوم بازسازی شود.
دوره بهبودی در پی آر کی کمی طولانیتر از فمتولیزیک است و ممکن است چند روز اول با کمی ناراحتی و تاری دید همراه باشد، اما نتایج نهایی این دو روش از نظر کیفیت بینایی تفاوت چندانی ندارند. پی آر کی به ویژه برای افرادی با قرنیههای نازک یا خشکی چشم شدید توصیه میشود.
فمتولیزیک (FemtoLASIK): دقت و ایمنی بیشتر
فمتولیزیک که با نام “لیزیک تمام لیزر” نیز شناخته میشود، نوعی از عمل لیزیک چشم است که در آن فلپ قرنیه به جای تیغه مکانیکی، با استفاده از لیزر فمتوثانیه ایجاد میشود. این تفاوت عمل های جراحی برداشتن دائمی عینک باهم در فمتولیزیک، منجر به دقت و ایمنی بیشتر در ایجاد فلپ و در نتیجه کاهش عوارض احتمالی میشود. مزایای این روش شامل دقت بالاتر در ایجاد فلپ، کاهش خطر خشکی چشم پس از جراحی و امکان درمان طیف وسیعتری از بیماران است. بسیاری از جراحان چشم، فمتولیزیک را به دلیل نتایج قابل پیش بینیتر و ایمنی بالاتر، به لیزیک سنتی ترجیح میدهند.
اسمایل (SMILE): جدیدترین و کم تهاجمیترین روش
اسمایل (Small Incision Lenticule Extraction) یکی از جدیدترین و کم تهاجمیترین انواع روش های جراحی عیوب انکساری برای اصلاح نزدیک بینی و آستیگماتیسم است. در این روش، با استفاده از لیزر فمتوثانیه، یک عدسک کوچک (lenticule) در داخل قرنیه ایجاد میشود و سپس این عدسک از طریق یک برش بسیار کوچک (حدود 2 تا 4 میلیمتر) برداشته میشود. تفاوت عمل های جراحی برداشتن دائمی عینک باهم در اسمایل، عدم نیاز به ایجاد فلپ کامل است که خطر عوارضی مانند خشکی چشم و جابجایی فلپ را به طور قابل توجهی کاهش میدهد. بهبودی در اسمایل نیز بسیار سریع است و بیماران معمولاً در عرض چند روز به دیدی شفاف دست مییابند. این روش به خصوص برای افرادی که فعالیتهای ورزشی سنگین انجام میدهند یا در محیطهای پر گرد و غبار کار میکنند، مناسب است.
لازک (LASEK): ترکیبی از مزایای PRK و لیزیک
لازک (Laser Epithelial Keratomileusis) را میتوان روشی میانی بین لیزیک و PRK دانست. در این روش، جراح به جای برداشتن کامل لایه سطحی قرنیه (اپی تلیوم) مانند PRK، ابتدا آن را با استفاده از الکل رقیق شده شل میکند و سپس با یک تیغه مخصوص آن را به آرامی کنار میزند. پس از اعمال لیزر اگزایمر روی بافت زیرین قرنیه برای اصلاح عیب انکساری، لایه اپی تلیوم به جای اولیه خود بازگردانده میشود. این تفاوت عمل های جراحی برداشتن دائمی عینک باهم در لازک، به منظور کاهش درد و تسریع بهبودی در مقایسه با PRK است، هرچند که بهبودی آن هنوز کمی طولانیتر از فمتولیزیک است. لازک برای افرادی که قرنیه نازکی دارند یا به دلایلی کاندید فمتولیزیک نیستند، میتواند گزینه مناسبی باشد و نتایج بصری بسیار خوبی را به همراه دارد.
ترانس پی آر کی (Trans PRK): بدون تماس با چشم
ترانس پی آر کی (Trans-epithelial PRK) یکی از پیشرفتهترین و ایمنترین انواع روش های جراحی عیوب انکساری است که به دلیل عدم نیاز به تماس مستقیم ابزار جراحی با چشم، به “PRK بدون تماس” نیز معروف است. در این روش، لیزر اگزایمر به طور مستقیم و بدون نیاز به برداشتن دستی لایه اپی تلیوم، هر دو مرحله برداشتن اپی تلیوم و تغییر شکل قرنیه را به صورت همزمان انجام میدهد. این تفاوت عمل های جراحی برداشتن دائمی عینک باهم در ترانس پی آر کی، منجر به حداقل تهاجم، کاهش خطر عفونت و تسریع در روند بهبودی میشود. درد و ناراحتی پس از جراحی در این روش معمولاً کمتر از PRK سنتی است و نتایج نهایی از نظر کیفیت بینایی، بسیار مطلوب و قابل پیش بینی هستند.
ترانس پی آر کی به خصوص برای افرادی که به دنبال روشی با کمترین دستکاری در چشم هستند، گزینه بسیار جذابی محسوب میشود.
رلکس اسمایل (ReLEx SMILE): تکامل یافته اسمایل
رلکس اسمایل در واقع همان روش اسمایل است که با نام تجاری ReLEx SMILE توسط شرکت سازنده معرفی شده است. این روش نیز بر پایه همان اصول اسمایل عمل میکند و از لیزر فمتوثانیه برای ایجاد عدسک و برداشتن آن از طریق یک برش کوچک استفاده میکند. هدف اصلی این روش، ارائه یک تجربه جراحی کمتر تهاجمی و بازیابی سریعتر بینایی برای بیماران است. رلکس اسمایل به دلیل مزایای مشابه اسمایل، از جمله کاهش خشکی چشم و پایداری بیشتر قرنیه، به طور فزایندهای محبوبیت پیدا کرده است.
انتخاب بهترین روش: چه چیزی را باید در نظر بگیرید؟
اکنون که با انواع روش های جراحی عیوب انکساری آشنا شدید و تفاوت عمل های جراحی برداشتن دائمی عینک باهم را دریافتید، شاید این سوال برایتان پیش بیاید که کدام روش برای شما مناسبتر است. انتخاب بهترین روش جراحی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نوع و میزان عیب انکساری: برخی روشها برای اصلاح نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم شدیدتر، مناسبتر هستند.
- ضخامت و سلامت قرنیه: ضخامت کافی قرنیه برای انجام برخی روشها ضروری است.
- میزان خشکی چشم: برخی روشها احتمال خشکی چشم را کاهش میدهند.
- سبک زندگی و فعالیتهای روزمره: برای افرادی که ورزشکار هستند یا در محیطهای خاص کار میکنند، روشهای خاصی ارجحیت دارند.
- انتظارات و ترجیحات شخصی: برخی افراد ممکن است ترجیح دهند روشی را انتخاب کنند که دوره بهبودی کوتاهتری دارد.
بهترین راه برای انتخاب روش مناسب، مشورت با یک چشم پزشک متخصص و مجرب است. چشم پزشک با بررسی دقیق وضعیت چشمان شما و در نظر گرفتن تمامی عوامل، بهترین گزینه را به شما پیشنهاد خواهد داد.
پرسش های متداول
آیا جراحیهای لیزر چشم برای همه مناسب هستند؟
خیر، جراحیهای لیزر چشم برای همه افراد مناسب نیستند. عواملی مانند سن، پایداری شماره چشم، ضخامت قرنیه، وجود برخی بیماریهای چشمی و بیماریهای زمینهای میتوانند بر صلاحیت فرد برای این جراحیها تاثیر بگذارند. حتماً باید قبل از تصمیم گیری، توسط چشم پزشک معاینه کامل شوید.
آیا عملهای لیزر چشم دائمی هستند؟
بله، نتایج جراحیهای لیزر چشم معمولاً دائمی هستند. با این حال، در برخی موارد نادر، ممکن است شماره چشم با گذشت زمان کمی تغییر کند یا نیاز به جراحی ترمیمی (enhancement) باشد.
آیا عمل لیزر چشم دردناک است؟
در طول جراحی، به دلیل استفاده از قطرههای بی حسی، هیچ دردی احساس نخواهید کرد. پس از جراحی نیز ممکن است کمی احساس ناراحتی، سوزش یا خارش داشته باشید که با داروهای تجویز شده قابل کنترل است.
چه مدت طول میکشد تا پس از جراحی بینایی کامل شود؟
زمان بهبودی بینایی به نوع جراحی و ویژگیهای فردی شما بستگی دارد. در عمل جراحی فمتولیزیک، بسیاری از افراد در کمتر از 24 ساعت به دید قابل قبولی میرسند، اما در روشهایی مانند پی آر کی، ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد تا بینایی به طور کامل بهبود یابد.
آیا خشکی چشم پس از جراحی لیزر چشم طبیعی است؟
بله، خشکی چشم یک عارضه جانبی شایع پس از جراحی لیزر چشم است. این مشکل معمولاً موقتی است و با استفاده از قطرههای چشمی قابل کنترل است. در بیشتر موارد، این خشکی چشم با گذشت زمان بهبود مییابد.
سخن پایانی
امیدواریم این مقاله به شما کمک کرده باشد تا با تفاوت عمل های جراحی برداشتن دائمی عینک باهم و انواع روش های جراحی عیوب انکساری به طور کامل آشنا شوید. به یاد داشته باشید که این اطلاعات صرفاً جهت آگاهی عمومی است و به هیچ عنوان جایگزین مشاوره و معاینه توسط چشم پزشک متخصص نیست. تصمیم گیری در مورد انجام جراحی لیزر چشم یک گام مهم است و باید با آگاهی کامل و تحت نظر پزشک مجرب انجام شود. با انتخاب صحیح و مراقبتهای لازم، میتوانید برای همیشه با عینک خداحافظی کنید و از دنیایی با دید شفاف لذت ببرید.
با آرزوی سلامتی شما عزیزان، بدرود.