عمل لازک یا PRK؟ مقایسه عمل جراحی لازک و پی آر کی PRK

تصمیم‌گیری برای انجام جراحی اصلاح بینایی، گامی بزرگ و نیازمند آگاهی کامل است. در میان روش‌های لیزری، لازک (LASEK) و پی آر کی (PRK) دو گزینه پرکاربرد هستند که اغلب با یکدیگر مقایسه می‌شوند. این سوال که “عمل لازک یا PRK؟ کدامیک بهتر است؟” برای بسیاری از کاندیداها مطرح است. هر دو روش با تغییر شکل قرنیه، دید را بهبود می‌بخشند، اما تفاوت‌های کلیدی در نحوه انجام و دوره نقاهت دارند. در این مقاله به مقایسه عمل جراحی لازک و پی آر کی می‌پردازیم تا به شما در انتخاب آگاهانه کمک کنیم.

عمل لازک و پی آر کی: مروری بر شباهت‌ها

هر دو روش لازک و PRK از لیزر اگزایمر برای تغییر شکل لایه میانی قرنیه (استروما) و اصلاح عیوب انکساری مانند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم استفاده می‌کنند. وجه اشتراک اصلی آن‌ها در این است که هر دو جزو روش‌های سطحی اصلاح بینایی محسوب می‌شوند؛ به این معنا که فلپ قرنیه ایجاد نمی‌کنند (برخلاف لیزیک). در هر دو روش، لایه سطحی اپیتلیوم قرنیه (لایه خارجی محافظ) را تحت تأثیر قرار می‌گیرد و بهبودی بینایی پس از بازسازی کامل این لایه اتفاق می‌افتد.

مقایسه عمل جراحی لازک و پی آر کی از نظر تفاوت‌ها

تفاوت اصلی بین عمل لازک و PRK در نحوه برخورد با لایه اپیتلیوم قرنیه در ابتدای جراحی است:

۱. پی آر کی (PRK – Photorefractive Keratectomy)

• نحوه انجام: در PRK، جراح ابتدا لایه اپیتلیوم قرنیه را به طور کامل و با استفاده از یک ابزار مکانیکی (مانند برس مخصوص) یا محلول الکل رقیق (در برخی روش‌ها) برمی‌دارد. پس از برداشتن اپیتلیوم، لیزر اگزایمر مستقیماً بر روی لایه زیرین قرنیه (استروما) اعمال می‌شود تا شکل آن را اصلاح کند. در نهایت، یک لنز تماسی پانسمانی روی چشم قرار داده می‌شود تا به روند بازسازی طبیعی اپیتلیوم کمک کند.
• مزایا: عدم ایجاد فلپ، مناسب برای قرنیه‌های نازک، ایمنی بالاتر در ضربه.
• معایب: دوره نقاهت طولانی‌تر، درد و ناراحتی بیشتر، خطر کدورت قرنیه.

۲. لازک (LASEK – Laser Epithelial Keratomileusis)

• نحوه انجام: در لازک، جراح از یک محلول الکل رقیق برای سست کردن لایه اپیتلیوم استفاده می‌کند. سپس، این لایه به آرامی از روی قرنیه بلند شده و به یک سمت جمع می‌شود (مانند یک لولا). پس از اعمال لیزر اگزایمر به لایه زیرین، اپیتلیوم به جای اولیه خود بازگردانده می‌شود. در نهایت، یک لنز تماسی پانسمانی روی چشم قرار داده می‌شود.
• مزایا: مشابه PRK؛ عدم ایجاد فلپ و مناسب برای قرنیه‌های نازک. احتمال درد کمتر، نظریه حفظ بهتر اپیتلیوم.
• معایب: مشابه PRK؛ دوره نقاهت طولانی‌تر، خطر کدورت قرنیه و نیاز به استفاده طولانی‌تر از قطره‌های چشمی استروئیدی. فرایند پیچیده‌تر.

در عمل، تفاوت‌های بالینی و نتایج نهایی بین PRK و لازک بسیار ناچیز است و بسیاری از چشم‌پزشکان امروزه PRK را به دلیل سادگی نسبی و نتایج قابل پیش‌بینی‌تر، ترجیح می‌دهند. برای پاسخ به این سوال که کدام عمل جراحی لازک یا پی آرکی برای شما بهتر است؟، باید عوامل زیر را در نظر گرفت:

• ضخامت قرنیه: هر دو برای قرنیه‌های نازک مناسب‌تر از فمتولیزیک هستند.
• سلامت سطح چشم: افرادی که مستعد خشکی چشم هستند، ممکن است PRK و لازک را بهتر تحمل کنند.
• سبک زندگی و شغل: برای ورزشکاران یا افرادی با مشاغل پرخطر، هر دو روش نسبت به فمتولیزیک ارجحیت دارند.
• نمره چشم: هر دو روش می‌توانند نمرات مختلفی از نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم را اصلاح کنند.
• ترجیح جراح: تجربه و تخصص جراح در هر یک از این روش‌ها نیز می‌تواند در انتخاب تأثیرگذار باشد.
• تحمل درد و زمان بهبودی: اگر اولویت شما بهبودی سریع و کمترین درد است، ممکن است فمتولیزیک گزینه بهتری باشد. اما اگر محدودیت‌های فمتولیزیک را دارید، باید برای دوره نقاهت طولانی‌تر PRK/لازک آماده باشید.

نتیجه‌گیری

هر دو روش PRK و لازک گزینه‌های ایمن و مؤثری برای اصلاح بینایی هستند. انتخاب بین این دو بیشتر به ترجیح جراح و جزئیات بالینی چشم شما بستگی دارد. مهمترین گام، معاینه کامل و دقیق توسط یک چشم‌پزشک متخصص است. پزشک با ارزیابی جامع چشم شما و بحث در مورد انتظارات و سبک زندگی‌تان، مناسب‌ترین روش را به شما پیشنهاد خواهد داد. با آرزوی سلامتی شما عزیزان، بدرود.

پرسش‌های متداول درباره “عمل لازک یا PRK؟ مقایسه عمل جراحی لازک و پی آر کی”

• آیا درد بعد از عمل لازک یا PRK قابل تحمل است؟بله، معمولاً درد با داروهای مسکن و قطره‌های چشمی قابل کنترل است. درد و ناراحتی در PRK و لازک بیشتر از انواع دیگر لیزیک است، اما به چند روز اول محدود می‌شود. و با مسکن کاملا قابل تحمل است.
• چقدر طول می‌کشد تا بینایی من پس از عمل ثابت شود؟در PRK/لازک، بهبودی اولیه دید ظرف چند روز تا یک هفته اتفاق می‌افتد، اما دید نهایی و تثبیت کامل آن ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد.
• آیا ممکن است پس از لازک یا PRK دوباره نیاز به عینک پیدا کنم؟در اکثر موارد، نتایج دائمی هستند. اما در درصد کمی از بیماران، ممکن است نیاز به “ری‌تاچ” (جراحی ترمیمی) باشد. همچنین با افزایش سن، نیاز به عینک مطالعه (پیرچشمی) اجتناب‌ناپذیر است.
• آیا عمل‌های لازک یا PRK عوارض جدی دارند؟عوارض جدی نادر هستند، اما ممکن است شامل عفونت، کدورت قرنیه (Haze)، خشکی چشم طولانی‌مدت، یا نیاز به جراحی مجدد باشند. پزشک شما تمام خطرات احتمالی را توضیح خواهد داد.
• چه کسانی کاندید مناسبی برای PRK/لازک نیستند؟افراد زیر ۱۸ سال، کسانی که نمره چشم ناپایدار دارند، زنان باردار یا شیرده و بیماران با برخی بیماری‌های چشمی خاص (مانند گلوکوم پیشرفته یا عفونت فعال) یا بیماری‌های سیستمیک (مانند دیابت کنترل نشده) معمولاً کاندید مناسبی برای هیچ یک از انواع عمل لیزیک چشم نیستند.