لیزیک یا TransPRK؟ کدام روش برای شما مناسب‌تر است؟

ضعف بینایی، مشکلی رایج است که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد. خوشبختانه، پیشرفت‌های چشمگیر در چشم‌پزشکی، راه‌های متعددی برای اصلاح دائمی عیوب انکساری مانند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم فراهم کرده‌اند. در میان این روش‌ها، لیزیک (LASIK) و TransPRK دو گزینه بسیار محبوب هستند. اما سوالی که بسیاری از کاندیداها می‌پرسند این است که “لیزیک یا TransPRK؟ کدام روش برای شما مناسب‌تر است؟” انتخاب بهترین روش به عوامل متعددی از جمله وضعیت چشم شما، سبک زندگی، و انتظاراتتان بستگی دارد این مقاله به مقایسه جامع این دو روش می‌پردازیم تا به شما در تصمیم‌گیری آگاهانه کمک کند. نکته: در این مقاله، منظور از “لیزیک” همان “فمتولیزیک (Femto-LASIK)” است، زیرا لیزیک سنتی که از تیغه مکانیکی استفاده می‌کرد، امروزه کمتر رایج است و فمتولیزیک جایگزین آن شده است.

عیوب انکساری: چرا به جراحی نیاز داریم؟

عیوب انکساری زمانی رخ می‌دهند که شکل چشم مانع از تمرکز دقیق نور بر روی شبکیه می‌شود. این مشکل می‌تواند منجر به تاری دید، دوبینی و سایر مشکلات بینایی شود. شایع‌ترین انواع عیوب انکساری عبارتند از:

• نزدیک‌بینی (Myopia): افراد دارای نزدیک‌بینی اجسام دور را تار می‌بینند.
• دوربینی (Hyperopia): افراد دارای دوربینی اجسام نزدیک را تار می‌بینند.
• آستیگماتیسم (Astigmatism): آستیگماتیسم باعث می‌شود که هم اجسام دور و هم اجسام نزدیک، تار یا تحریف‌شده به نظر برسند.

جراحی‌های اصلاح بینایی با تغییر شکل قرنیه، به چشم کمک می‌کنند تا نور را به درستی متمرکز کند و دیدی واضح را فراهم آورد.

لیزیک یا TransPRK؟ (معرفی و نحوه انجام)

برای پاسخ به این سوال که “کدامیک از دو روش لیزیک یا TransPRK بهتر است؟“، ابتدا باید با این دو روش و مراحل انجام آن‌ها آشنا شویم:

۱. لیزیک (Femto-LASIK) چیست؟

لیزیک یک روش جراحی لیزری محبوب است که با ایجاد یک فلپ در قرنیه انجام می‌شود.

• مراحل انجام لیزیک عبارتنداز:
  • بی‌حسی: ابتدا قطره‌ی بی‌حسی در چشم ریخته می‌شود.
  • ایجاد فلپ: جراح با استفاده از لیزر فمتوسکند، یک فلپ (لایه نازک) بسیار دقیق و ظریف در لایه بالایی قرنیه ایجاد می‌کند.
  • تراش قرنیه: فلپ به آرامی بلند شده و به عقب برگردانده می‌شود. سپس، با استفاده از لیزر اگزایمر، بافت زیرین قرنیه تراشیده می‌شود تا شکل آن اصلاح شده و عیب انکساری برطرف گردد.
  • بازگرداندن فلپ: در نهایت، فلپ به جای اصلی خود بازگردانده می‌شود. این فلپ بدون نیاز به بخیه، به سرعت به قرنیه می‌چسبد و به عنوان یک پانسمان طبیعی عمل می‌کند.

۲. TransPRK چیست؟

TransPRK یک روش جراحی لیزری بدون نیاز به ایجاد فلپ است که به آن “لیزر سطحی” یا “لیزر بدون تماس” نیز گفته می‌شود.

• مراحل انجام TransPRK عبارتنداز:
  • بی‌حسی: مانند لیزیک، قبل از عمل قطره‌های بی‌حسی در چشم ریخته می‌شود.
  • برداشتن لایه اپیتلیوم با لیزر: جراح با استفاده از لیزر اگزایمر، لایه سطحی قرنیه (اپیتلیوم) را به طور مستقیم و بدون تماس با هیچ ابزار دیگری برمی‌دارد.
  • تراش قرنیه: بلافاصله پس از برداشتن اپیتلیوم، همان لیزر اگزایمر، بافت زیرین قرنیه را تراش می‌دهد تا شکل آن را برای اصلاح بینایی تغییر دهد.
  • قرار دادن لنز تماسی پانسمانی: پس از اتمام عمل، یک لنز تماسی نرم برای چند روز روی چشم قرار داده می‌شود. این لنز به عنوان یک پانسمان عمل کرده و به بهبودی لایه اپیتلیوم کمک می‌کند.

مقایسه مزایا: (لیزیک یا TransPRK؟)

هر دو روش لیزیک و TransPRK مزایای قابل توجهی دارند که آنها را به گزینه‌هایی محبوب برای اصلاح بینایی تبدیل کرده است:

مزایای لیزیک:

• سرعت بهبودی بینایی بالا: بیماران معمولاً بلافاصله پس از عمل، بهبود قابل توجهی در بینایی خود مشاهده می‌کنند و می‌توانند به سرعت به فعالیت‌های روزمره بازگردند.
• درد و ناراحتی کم: لیزیک معمولاً با درد و ناراحتی بسیار کمی همراه است، چرا که فلپ به سرعت ترمیم می‌شود.
• نتایج پایدار و دقیق: لیزیک با استفاده از لیزرهای پیشرفته، نتایج بسیار دقیق و پایداری را ارائه می‌دهد.
• مناسب برای طیف وسیعی از عیوب انکساری: می‌تواند برای اصلاح نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم در درجات مختلف استفاده شود.

مزایای TransPRK:

• عدم نیاز به ایجاد فلپ: در TransPRK هیچ برشی در قرنیه ایجاد نمی‌شود، بنابراین خطر عوارض مرتبط با فلپ (مانند جابجایی فلپ یا چین‌خوردگی آن) وجود ندارد.
• مناسب برای قرنیه‌های نازک: برای افرادی که قرنیه‌های نازکی دارند و کاندید مناسبی برای لیزیک نیستند، TransPRK می‌تواند گزینه بسیار خوبی باشد.
• کاهش خطر خشکی چشم: به دلیل حفظ اعصاب سطحی قرنیه به میزان بیشتر نسبت به لیزیک، TransPRK ممکن است خطر خشکی چشم طولانی‌مدت را کاهش دهد.
• مناسب برای ورزشکاران و مشاغل خاص: برای ورزشکاران رشته‌های پربرخورد یا افرادی که شغلشان آن‌ها را در معرض ضربه به چشم قرار می‌دهد (مانند نظامیان یا آتش‌نشانان)، عدم وجود فلپ یک مزیت ایمنی بزرگ محسوب می‌شود.

عوارض احتمالی (لیزیک یا TransPRK؟)

مانند هر عمل جراحی دیگری، هم لیزیک و هم TransPRK ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند، هرچند که اکثر آن‌ها نادر و موقتی هستند:

عوارض احتمالی لیزیک عبارتنداز:

• خشکی چشم: یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی موقتی است که با قطره‌های اشک مصنوعی قابل کنترل است.
• هاله بینی و خیرگی: در شب یا در محیط‌های کم‌نور، ممکن است هاله‌هایی در اطراف چراغ‌ها مشاهده کنید. این عوارض معمولاً طی چند هفته تا چند ماه بهبود می‌یابند.
• مشکلات مربوط به فلپ: در موارد نادر، ممکن است مشکلاتی مانند جابجایی فلپ یا چین‌وچروک در آن ایجاد شود که معمولاً با مداخله جراحی قابل اصلاح هستند.
• عفونت: عفونت چشم یک عارضه نادر است که با رعایت بهداشت و مصرف داروهای تجویز شده قابل پیشگیری است.

عوارض احتمالی TransPRK عبارتنداز:

• درد و ناراحتی بیشتر: بیماران معمولاً پس از TransPRK نسبت به لیزیک، درد و ناراحتی بیشتری را در چند روز اول تجربه می‌کنند، زیرا لایه اپیتلیوم باید بازسازی شود.
• دوره نقاهت طولانی‌تر: بهبودی دید پس از TransPRK نسبت به لیزیک کندتر است و ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا بینایی به طور کامل تثبیت شود.
• تاری دید موقت: بیماران ممکن است در چند روز اول پس از عمل، تاری دید قابل توجهی را تجربه کنند.
• احتمال کدورت قرنیه (Haze): در موارد نادر و به خصوص در اصلاح نمرات بالای چشم، ممکن است کدورت موقتی در قرنیه ایجاد شود که معمولاً با دارو قابل درمان است.

مراقبت‌های پس از عمل و هزینه‌ها (لیزیک یا TransPRK؟)

مراقبت‌های پس از عمل برای هر دو روش ضروری است، اما تفاوت‌هایی دارند:

مراقبت‌های پس از لیزیک:

• استفاده از قطره‌های چشمی تجویز شده (آنتی‌بیوتیک، ضدالتهاب، اشک مصنوعی).
• خودداری از مالش چشم‌ها، به خصوص در ۱۰ روز اول.
• استفاده از عینک آفتابی مناسب برای محافظت در برابر نور خورشید.
• اجتناب از فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های پربرخورد در چند هفته اول.
• مراجعه منظم به پزشک برای معاینات دوره‌ای.

مراقبت‌های پس از TransPRK:

• استفاده از قطره‌های چشمی و داروهای تجویز شده (که ممکن است شامل داروهای ضد درد نیز باشد).
• استفاده از لنز تماسی پانسمانی طبق دستور پزشک (معمولاً برای ۳ تا ۵ روز).
• خودداری از مالیدن چشم‌ها (که تا زمان بهبودی اپیتلیوم بسیار مهم است).
• استفاده از عینک آفتابی استاندارد به مدت طولانی‌تر (گاهی تا ۳ ماه در محیط‌های آفتابی) برای جلوگیری از کدورت.
• امکان انجام فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های پربرخورد زودتر از لیزیک پس از بهبودی اولیه اپیتلیوم، به دلیل عدم وجود فلپ.
• مراجعه منظم به پزشک برای معاینات دوره‌ای.

هزینه عمل جراحی (لیزیک یا TransPRK؟)

• هزینه لیزیک: معمولاً بالاتر از TransPRK است، زیرا در این روش از دو دستگاه لیزر (فمتوسکند و اگزایمر) استفاده می‌شود.
• هزینه TransPRK: معمولاً کمتر از لیزیک است، زیرا تنها از دستگاه لیزر اگزایمر برای تمام مراحل استفاده می‌شود.

مقایسه لیزیک و TransPRK در یک نگاه

پرسش‌های متداول درباره لیزیک یا TransPRK

• آیا هر دو روش لیزیک و TransPRK ایمن هستند؟بله، هر دو روش لیزیک و TransPRK روش‌های بسیار ایمن و موثری برای اصلاح بینایی هستند که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از آن‌ها بهره‌مند شده‌اند. عوارض جدی در هر دو روش بسیار نادر است.
• آیا می‌توانم بلافاصله پس از عمل رانندگی کنم؟خیر، پس از هر دو عمل، به دلیل تاری دید اولیه و حساسیت به نور، نمی‌توانید بلافاصله رانندگی کنید. بنابراین نیاز به یک نفر همراه دارید تا به منزل برگردید.
• آیا نتایج این عمل‌ها دائمی هستند؟در اکثر موارد، نتایج لیزیک و TransPRK و به طور کلی همه انواع عمل لیزیک چشم دائمی هستند. با این حال، در درصد کمی از بیماران، ممکن است نیاز به جراحی ترمیمی (ری‌تاچ) باشد. همچنین، با افزایش سن، ممکن است نیاز به عینک مطالعه (پیرچشمی) پیدا کنید.
• چه مدت بعد از عمل می‌توانم ورزش کنم؟با لیزیک، باید از فعالیت‌های شدید و ورزش‌های پربرخورد برای چند هفته خودداری کنید. اما در خصوص TransPRK، پس از بهبودی اولیه اپیتلیوم (چندین روز تا یک هفته)، معمولاً می‌توانید زودتر به فعالیت‌های سنگین‌تر بازگردید، البته با رعایت توصیه‌های پزشک.

سخن پایانی

انتخاب بین لیزیک یا TransPRK یک تصمیم مهم است که باید با آگاهی کامل و مشورت با چشم‌پزشک متخصص انجام شود. هر دو روش مزایای منحصر به فرد خود را دارند و می‌توانند شما را از وابستگی به عینک و لنز تماسی رها کنند. با درک دقیق تفاوت‌ها، مزایا، معایب و مراقبت‌های پس از هر عمل و همچنین با توجه به شرایط خاص چشم شما، سبک زندگی و انتظاراتتان، پزشک می‌تواند بهترین و مناسب‌ترین گزینه را به شما پیشنهاد دهد تا به بینایی واضح و با کیفیت دست یابید. با آرزوی سلامتی شما عزیزان، بدرود.